Rehabilitacja lecznicza

Posted on by

Informacje dla pacjentów

Zasady udzielania świadczeń w rodzaju: rehabilitacja lecznicza w roku 2013

Świadczenia rehabilitacyjne mogą być realizowane:

  • w warunkach ambulatoryjnych
  • w warunkach stacjonarnych
  • w warunkach ośrodka/oddziału dziennego.

Przez określenie „Rehabilitacja w warunkach ambulatoryjnych” należy rozumieć świadczenia udzielane przez lekarzy

  • specjalistów rehabilitacji medycznej/balneologii i medycyny fizykalnej
  • specjalistów chirurgii ortopedycznej lub chirurgii urazowo-ortopedycznej lub ortopedii i traumatologii lub ortopedii i traumatologii narządu ruchu
  • specjalistów reumatologii
  • w trakcie specjalizacji z rehabilitacji medycznej lub balneologii i medycyny fizykalnej

oraz zespół osób uprawnionych do udzielania ww. świadczeń tj. fizjoterapeutów i techników masażu.

Świadczeniodawca udzielający świadczeń z zakresu rehabilitacji w warunkach ambulatoryjnych ma obowiązek udzielania świadczeń również w warunkach domowych.

Świadczenia z zakresu „Rehabilitacji w warunkach ambulatoryjnych” mogą być udzielane w formie:

  • porady lekarskiej w warunkach ambulatoryjnych oraz porady lekarskiej rehabilitacji leczniczej dla noworodków i niemowląt,
  • porady fizjoterapeutycznej, przez co należy rozumieć świadczenie rehabilitacyjne realizowane przez specjalistę fizjoterapii, wykonywane w warunkach ambulatoryjnych i domowych, polegające na: badaniu czynnościowym narządu ruchu i zaplanowaniu postępowania fizjoterapeutycznego.
  • zabiegu fizjoterapeutycznego – tj, jednego z niżej wymienionych świadczeń, udzielanych przez uprawnioną osobę lub zespół uprawnionych osób.

Katalog zabiegów fizjoterapeutycznych wykonywanych w warunkach ambulatoryjnych i domowych:

  • kinezyterapia:
    • indywidualna praca z pacjentem,
    • ćwiczenia wspomagane,
    • ćwiczenia czynne w odciążeniu i czynne w odciążeniu z oporem,
    • ćwiczenia izometryczne,
    • nauka czynności lokomocyjnych,
    • mobilizacje i manipulacje,
    • wyciągi,
    • inne formy usprawniania
    • ćwiczenia grupowe ogólno usprawniające ( nie więcej niż 10 pacjentów na 1 terapeutę)
    • masaż:
    • masaż suchy – częściowy,
    • masaż limfatyczny ręczny – leczniczy,
    • masaż limfatyczny mechaniczny – leczniczy,
    • masaż podwodny – hyrdopowietrzny,
    • masaż podwodny miejscowy,
    • masaż podwodny całkowity,
    • masaż mechaniczny.
  • elektrolecznictwo, w tym m.in.
    • galwanizacja,
    • jonoforeza,
    • kąpiel czterokomorowa,
    • kąpiel elektryczna – wodna całkowita,
    • elektrostymulacja,
    • tonoliza,
    • prądy diadynamiczne,
    • prądy interferencyjne,
    • prądy TENS,
    • prądy TRAEBERTA,
    • prądy KOTSA,
    • ultradźwięki miejscowe,
    • ultrafonoforeza,
  • leczenie polem elektromagnetycznym, w tym m.in:
    • diatermia krótkofalowa, mikrofalowa,
    • impulsowe pole elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości,
    • impulsowe pole magnetyczne niskiej częstotliwości.
  • światłolecznictwo i ciepłolecznictwo, w tym m.in.:
    • naświetlanie promieniami IR, UV, Solux – miejscowe,
    • laseroterapia- skaner ,
    • laseroterapia punktowa,
    • ciepłolecznictwo – okłady parafinowe.
  • hydroterapia, w tym m.in:
    • kąpiel wirowa kończyn,
    • inne kąpiele – wirowa w tanku,
    • natrysk biczowy, szkocki, stały płaszczowy, inne natryski.
  • balneoterapia, w tym m.in:
    • okłady z borowiny – ogólne,
    • kąpiel borowinowa, solankowa, kwasowęglowa, siarkowowodorowa, w suchym CO.
  • krioterapia
    • krioterapia – zabieg w kriokomorze
    • krioterapia miejscowa – pary azotu

Szczególnym zakresem świadczeń rehabilitacyjnych realizowanych w trybie ambulatoryjnym jest tzw.: „Rehabilitacja w warunkach domowych„, przez co należy rozumieć udzielanie świadczeń w miejscu zamieszkania/przebywania pacjenta, zawierających fizjoterapię i edukację zdrowotną pacjenta i jego rodziny. Rehabilitacją w warunkach domowych powinny być objęte osoby rokujące poprawę (lokomocja, samoobsługa), które ze względu na brak możliwości samodzielnego przemieszczania się nie mogą dotrzeć do placówek udzielających świadczeń w warunkach ambulatoryjnych, a wymagają rehabilitacji/fizjoterapii. Rehabilitacja domowa powinna być realizowana u pacjentów z zaburzeniami funkcji narządu ruchu spowodowanymi m.in:

  • ogniskowymi uszkodzeniami mózgu (stany po zatorach mózgowych, udarach krwotocznych mózgu, urazach) do 12 miesięcy od ostrego incydentu mózgowego,
  • ciężkimi uszkodzeniami centralnego i obwodowego układu nerwowego odpowiadającymi 5. stopniowi skali oceny stopnia inwalidztwa, zwanej dalej „skalą opartą na skali Rankina”; warunku otrzymania 5. stopnia skali opartej na skali Rankina nie stosuje się do dzieci do ukończenia 18. roku życia;
  • uszkodzeniem rdzenia kręgowego do 12 miesięcy od powstania uszkodzenia,
  • chorobami przewlekle postępującymi w szczególności: miopatiami, chorobą Parkinsona, zapaleniem wielomięśniowym, rdzeniowym zanikiem mięśni, guzami mózgu, procesami demielinizacyjnymi, kolagenozami, przewlekłymi zespołami pozapiramidowymi, reumatoidalnym zapaleniem stawów; chorobami zwyrodnieniowymi stawów biodrowych lub kolanowych po zabiegach endoprotezoplastyki stawu (do 6 miesięcy po operacji),
  • osobom w stanie wegetatywnym lub apalicznym.
  • urazami kończyn dolnych (do 6 miesięcy po urazie)

Czas rehabilitacji w warunkach domowych wynosi:

  • do 80 dni zabiegowych w roku kalendarzowym oraz nie więcej niż 5 zabiegów dziennie. W przypadku uzasadnionym względami medycznymi i koniecznością osiągnięcia celu leczniczego czas trwania rehabilitacji może zostać przedłużony decyzją lekarza kierującego na rehabilitację albo lekarza prowadzącego rehabilitację, za pisemna zgodą dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ.
  • częstotliwość, długość cyklu terapeutycznego, ilość zabiegów oraz termin wizyty kontrolnej ustala lekarz kierujący dostosowując te parametry indywidualnie do potrzeb każdego pacjenta. Rehabilitacja powinna trwać nie krócej niż 1 godzinę dziennie. W ramach rehabilitacji w warunkach domowych prowadzona jest również edukacja zdrowotna pacjenta i jego opiekunów obejmująca naukę wykonywania ćwiczeń.

Skierowanie do poradni rehabilitacyjnej lub bezpośrednio na zabiegi fizjoterapeutyczne wystawia lekarz ubezpieczenia zdrowotnego. Skierowanie do poradni rehabilitacyjnej nie jest tożsame ze skierowaniem na realizację cyklu zabiegów.
W poradni rehabilitacyjnej w zakresie lekarskiej ambulatoryjnej opieki rehabilitacyjnej, na podstawie jednego skierowania, dopuszcza się w przypadkach uzasadnionych medycznie, objęcie opieką świadczeniobiorcę ze schorzeniami wymagającymi długotrwałej rehabilitacji do czasu osiągnięcia poprawy w leczeniu danej jednostki chorobowej, jednak nie dłużej niż 12 miesięcy.
W przypadku skierowania na zabiegi fizjoterapeutyczne przez lekarza innego niż lekarz ze specjalizacją z rehabilitacji medycznej, balneoklimatologii i medycyny fizykalnej (a więc np. lekarz specjalista medycyny rodzinnej), magister rehabilitacji/fizjoterapii ustala szczegółowy program rehabilitacji zgodny ze stanem zdrowotnym pacjenta.
Skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne związane z dysfunkcją narządu ruchu wywołane wadami postawy wystawiatylko lekarz poradni:

  • rehabilitacji leczniczej,
  • ortopedii i traumatologii narządu ruchu (w tym poradni wad postawy).

Wykonanie zabiegów w danym dniu pacjent potwierdza na wystawionym skierowaniu. Po zrealizowaniu zabiegów, skierowanie z potwierdzonym wykonanych zabiegów pozostaje w dokumentacji placówki wykonującej zabiegi. W cyklu terapeutycznym do 10 dni zabiegowych jednemu świadczeniobiorcy przysługuje nie więcej niż 5 zabiegów dziennie.

Rehabilitacja stacjonarna realizowana w warunkach oddziału stacjonarnego:
REHABILITACJA NEUROLOGICZNA

  1. Świadczenia rehabilitacji neurologicznej w warunkach stacjonarnych przeznaczone są dla świadczeniobiorców ze schorzeniami neurologicznymi wszystkich grup wiekowych, którzy ze względu na kontynuację leczenia wymagają stosowania kompleksowych czynności rehabilitacyjnych oraz całodobowego nadzoru medycznego. Rehabilitacja neurologiczna prowadzona jest w ramach wyodrębnionych grup świadczeń zawartych w katalogu JGP w stacjonarnej rehabilitacji leczniczej,
    Zasady przyjęcia do oddziału rehabilitacji stacjonarnej:

    1. w przypadku rehabilitacji neurologicznej zaburzeń funkcji mózgu, zaburzeń funkcji rdzenia i korzeni nerwowych, zaburzeń obwodowego układu nerwowego i dystrofii mięśniowych oraz rehabilitacji przewlekłej – pod warunkiem, że chorzy są już po przebytej rehabilitacji w wyżej wymienionych grupach i wymagają kontynuacji rehabilitacji w warunkach stacjonarnych:
      1. przyjęcie ze skierowaniem z oddziału lub kliniki: anestezjologii i intensywnej terapii, neurologii, neurochirurgii, chirurgii ogólnej, chirurgii dziecięcej, ortopedii i traumatologii, chorób zakaźnych lub
      2. przyjęcie ze skierowaniem z poradni specjalistycznej: rehabilitacyjnej, neurologicznej, neurochirurgicznej, chirurgii ogólnej, chirurgii dziecięcej, urazowo-ortopedycznej;
    2. w przypadku rehabilitacji neurologicznej dziecięcej:
      1. przyjęcie ze skierowaniem z oddziału anestezjologii i intensywnej terapii, neonatologii, neurologii i neurochirurgii, ortopedii i traumatologii, chirurgii dziecięcej lub
      2. przyjęcie ze skierowaniem z poradni specjalistycznej: neurologicznej, neonatologicznej, neurochirurgicznej, urazowo-ortopedycznej, chirurgii dziecięcej, rehabilitacyjnej.

REHABILITACJA OGÓLNOUSTROJOWA

  1. Rehabilitacja ogólnoustrojowa w warunkach stacjonarnych ma na celu wyleczenie lub zmniejszenie dysfunkcji narządu ruchu, przywrócenie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy i zarobkowania oraz zdolności do brania czynnego udziału w życiu społecznym. Przeznaczona jest dla pacjentów, którzy wymagają wszechstronnego postępowania usprawniającego po:
    • urazach
    • zabiegach operacyjnych
    • zaostrzeniach chorób przewlekłych i którzy jednocześnie wymagają innych działań terapeutycznych, edukacyjnych, profilaktycznych i diagnostycznych.

Skierowanie na rehabilitację ogólnoustrojową wystawiane jest przez lekarzy oddziałów urazowo – ortopedycznych, chirurgicznych, neurochirurgicznych, neurologicznych, reumatologicznych, chorób wewnętrznych, onkologicznych, ginekologicznych, urologicznych oraz w przypadku zaostrzeń schorzeń przewlekłych przez lekarzy poradni rehabilitacyjnych, urazowo-ortopedycznych, neurologicznych, reumatologicznych. Czas trwania rehabilitacji wynosi do 3 do 6 tygodni, w cyklach przed i popołudniowych, nie mniej niż 5 zabiegów dziennie u każdego pacjenta. W przypadku uzasadnionym względami medycznymi i koniecznością osiągnięcia celu leczniczego czas trwania rehabilitacji może zostać przedłużony decyzją lekarza kierującego na rehabilitację albo lekarza prowadzącego rehabilitację, za pisemna zgodą dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ

REHABILITACJA KARDIOLOGICZNA.

  1. Rehabilitacja kardiologiczna prowadzona jest w ramach wyodrębnionych grup świadczeń zawartych w katalogu JGP w stacjonarnej rehabilitacji leczniczej.
  2. Skierowanie na rehabilitacje kardiologiczną w warunkach stacjonarnych wystawiane jest z ośrodka leczenia ostrej fazy choroby: oddziału kardiologii, kardiochirurgii, chorób wewnętrznych, pediatrii lub ze skierowaniem z poradni kardiologicznej i poradni rehabilitacji.
  3. Czas trwania rehabilitacji w zależności od grupy JGP wynosi – dla grupy RK01 – do 5 tygodni bez przerwy, dla grupy RK02 – do 3 tygodni bez przerwy, dla grupy RK03 – do 2 tygodni bez przerwy.

LECZENIE DZIECI ZE ŚPIĄCZKĄ

  1. Świadczenia dla dzieci ze śpiączką (rozpoznanie zasadnicze ICD10: R40.2), realizowane są zgodnie z programem zdrowotnym określonym w rozporządzeniu w sprawie programów zdrowotnych.
  2. Realizacja świadczenia odbywa się w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego udzielającego stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych innych niż szpitalne
  3. Świadczenia dla dzieci ze śpiączką obejmują w szczególności:
    1. poradę lekarską;
    2. zabiegi pielęgniarskie;
    3. świadczenia z zakresu psychologii;
    4. świadczenia z zakresu logopedii;
    5. zabiegi z zakresu fizjoterapii.
  4. Czas leczenia w programie powinien trwać nie dłużej niż 12 miesięcy od dnia przyjęcia do zakładu rehabilitacji leczniczej, zwanego dalej „zakładem”.
  5. W przypadkach uzasadnionych medycznie, po podjęciu decyzji przez zespół terapeutyczny o wydłużeniu leczenia w programie, rozliczenie czasu trwania leczenia powyżej okresu, o którym mowa w pkt. 4, może nastąpić pod warunkiem udzielenia, w formie pisemnej, zgody dyrektora oddziału Funduszu – na wniosek lekarza prowadzącego.
  6. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie programów zdrowotnych ogólny czas trwania programu nie może przekroczyć 15 miesięcy.

Rehabilitacja w warunkach ośrodka/oddziału dziennego. Świadczenia opieki zdrowotnej udzielane w warunkach ośrodka/oddziału dziennej rehabilitacji kierowane są do pacjentów, których stan kliniczny nie pozwala na rehabilitację w warunkach ambulatoryjnych, a pacjent nie wymaga całodobowego nadzoru medycznego.

  • rehabilitacja ogólnoustrojowa w ośrodku/oddziale dziennym rehabilitacji. Jest to świadczenie polegające na kompleksowej rehabilitacji narządu ruchu z uwzględnieniem rehabilitacji ze wskazań ortopedycznych (po urazach, po zabiegach operacyjnych, w przypadku schorzeń przewlekłych), neurologicznych, reumatologicznych, onkologicznych. W ramach świadczeń wykonywane są: kompleksowa rehabilitacja/fizjoterapia, badania diagnostyczne oraz świadczenia towarzyszące. W ramach osobodnia udzielane są:
    • porady lekarskie
    • świadczenia z neuropsychologii, logopedii, psychoterapii
    • zabiegi fizjoterapeutyczne, dostosowane do stanu klinicznego pacjenta
    • indywidualne zajęcia z pacjentem, w zależności od jego stanu zdrowia
    • zajęcia grupowe (nie więcej niż dziesięciu pacjentów na jednego fizjoterapeutę)

    Do rehabilitacji ogólnoustrojowej w ośrodku/oddziale dziennym kierują lekarze oddziału:

    • urazowo-ortopedycznego
    • chirurgicznego
    • neurochirurgicznego
    • reumatologicznego
    • chorób wewnętrznych
    • onkologicznego
    • urologicznego
    • ginekologicznego
    • rehabilitacji ogólnoustrojowej, neurologicznej, pulmonologicznej
    • lekarze poradni rehabilitacyjnej, urazowo-ortopedycznej, neurologicznej, reumatologicznej oraz lekarz POZ – w przypadku zaostrzeń schorzeń przewlekłych.
  • rehabilitacja dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego w ośrodku/oddziale dziennym. Realizuje wielospecjalistyczną, kompleksową rehabilitację dzieci zagrożonych nieprawidłowym rozwojem psychomotorycznym oraz dzieci z zaburzonym rozwojem psychomotorycznym. Rehabilitacja polega na zindywidualizowanym uczestnictwie każdego dziecka w rehabilitacji w zależności od jego stanu zdrowia oraz na określeniu liczby, częstotliwości, rodzaju, kolejności wykonywania świadczeń. Do rehabilitacji dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego w ośrodku/oddziale dziennym kierują lekarze specjaliści oraz lekarze specjalności:
    • neonatologii
    • rehabilitacji
    • ortopedii i traumatologii narządu ruchu
    • neurologii
    • reumatologii
    • chirurgii dziecięcej
    • lekarza POZ

    Czas trwania rehabilitacji dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego wynosi 120 osobodni w roku kalendarzowym. W przypadku uzasadnionym względami medycznymi i koniecznością osiągnięcia celu leczniczego czas trwania rehabilitacji może zostać przedłużony decyzją lekarza kierującego na rehabilitację albo lekarza prowadzącego rehabilitację, za pisemna zgodą dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ

  • rehabilitacja słuchu i mowy w ośrodku/oddziale dziennym - obejmuje kompleksową i wielospecjalistyczną opiekę diagnostyczno-terapeutyczną nad pacjentami z uszkodzonym słuchem. Czas trwania rehabilitacji dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego wynosi 120 osobodni w roku kalendarzowym . W przypadku uzasadnionym względami medycznymi i koniecznością osiągnięcia celu leczniczego czas trwania rehabilitacji może zostać przedłużony decyzją lekarza kierującego na rehabilitację albo lekarza prowadzącego rehabilitację, za pisemna zgodą dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ

UWAGA:
Rehabilitacja w oddziałach innych niż oddział rehabilitacji jest integralną częścią hospitalizacji finansowanej odpowiednio na podstawie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju: leczenie szpitalne albo w rodzaju: opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień. Fundusz nie finansuje gimnastyki korekcyjno – kompensacyjnej, terapii zajęciowej z wyłączeniem ergoterapii, usług rekreacyjnych, masażu leczniczego zlecanego z innych powodów, niż udokumentowane wskazania lekarskie.

UWAGA:
W przypadku wykonywania zleconych zabiegów jonoforezy podmiot związany umową z NFZ jest zobowiązany nie tylko do wprowadzenia leku, ale przede wszystkim do zabezpieczenia leków i materiałów medycznych niezbędnych do wykonania świadczenia. Zatem świadczeniodawca ma obowiązek zabezpieczenia leków i wyrobów medycznych niezbędnych do wykonania jonoforezy. Żądanie, by pacjent przynosił ze sobą leki na zabiegi fizjoterapeutyczne jest bezpodstawne. 

Podstawa prawna:

  • art.35 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2008 nr 164, poz.1027 ze zm);
  • §5 ust. 5 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 06 maja 2006 roku w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. 08.81.484);